INHOUD
Veel diëten zijn bedoeld om snel af te vallen, symptomen van bepaalde ziekten te verlichten of te voorkomen. Het satwische dieet richt zich daarentegen vooral op onze spiritualiteit en geest. Het houdt het lichaam gezond en wordt ook wel het yoga-dieet genoemd.
Satvic-dieet - Hoofdprincipes
Het dieet zelf komt uit India. Volgens de lokale overtuiging stelt het je in staat om je geest en lichaam gezond te houden. Het is ook gebaseerd op traditionele Indiase Ayurveda- en yoga-literatuur. De voeding kan worden omschreven als lakto-vegetarisch. Het omvat volkorenproducten, fruit, groenten, peulvruchten en zuivelproducten. Bij de sattwische voeding spelen de filosofie en de specifieke indeling van de producten een grote rol. Vanuit de Indiase levens- en taalfilosofie is er geen ontsnappen aan. De producten zijn onderverdeeld in drie typen: sattva, rajas en tamas. Dit betekent goedheid, passie respectievelijk onwetendheid. Voedingsmiddelen die Sattva worden genoemd, moeten zo vaak mogelijk worden gegeten en met het juiste respect worden behandeld. Dit is de voedselgroep met de grootste invloed op onze gezondheid. Ze moeten vers, natuurlijk en in harmonie met de natuur zijn gegroeid, zonder het gebruik van kunstmest. Bovendien moeten ze genetisch niet gemodificeerd zijn, zonder conserveermiddelen en andere smaakversterkers. Dit geldt ook voor de warmtebehandelingsmethode. Volgens de regels vereisen maaltijden zo min mogelijk menselijke tussenkomst. Daarom is het het beste om ze rauw of licht gekookt of gestoomd in water te eten. Daarentegen kan elk soort voedsel tamas worden. Deze naam wordt gebruikt om overmatig bewerkte producten te beschrijven die onjuist, vooral langdurig, worden opgeslagen en gefrituurd. Volgens de Indiase levensfilosofie verstoren dergelijke voedingsmiddelen het evenwicht van lichaam en geest.
Ayurveda - een manier om gezond te blijven
Ayurveda is een soort traditionele Indiase geneeskunde die al bijna 5.000 jaar wordt toegepast. Vrij vertaald betekent deze term levenskennis of levensloop. Het wordt tot op heden in India en Sri Lanka beoefend. Het houdt zich bezig met lichamelijke gezondheid, maar ook met geestelijke en zielsgezondheid. Deze vorm van geneeskunde is volledig erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie. Toch betwisten veel wetenschappers de effectiviteit ervan. Dit komt doordat het grotendeels gebaseerd is op Indiase overtuigingen en nauw verbonden is met de lokale religies. Desondanks wordt het gebruikt bij de behandeling van veel ziekten, vooral van het spijsverteringssysteem. Het is gebaseerd op de aanname dat het niet mogelijk is het lichaam volledig te genezen als onze geest ziek is. Het legt grote nadruk op een leven in harmonie met de natuur en vele alternatieve therapieën. Het is ook gebaseerd op het behouden van de juiste balans tussen alle aspecten van het leven. We kunnen bijvoorbeeld gezonde voeding, slaap, werk of rust noemen. De behandelmethode in dit systeem is altijd individueel. Het belangrijkste voor een arts is zijn patiënt grondig te leren kennen. Dit omvat informatie zoals het soort werk dat wordt uitgevoerd, voeding, wereldlijke zaken, sociale status en zelfs dagelijkse gewoonten. Deze vorm van geneeskunde richt zich niet alleen op het genezen van een bepaalde ziekte, maar op het kennen van de ontstaansgeschiedenis en de oorzaak van het probleem.
De mens als natuurlijke planteneter
Het Satwic-dieet is gebaseerd op de overtuiging dat de mens is aangepast aan het eten van plantaardige voedingsmiddelen. Het vindt zijn oorsprong in vele boeken van het hindoeïsme en is ook de basis van Ayurveda. Dit blijkt ook uit de structuur van ons lichaam. We hebben geen lange hoektanden ontwikkeld die typisch zijn voor vleeseters. Bovendien hebben we in verhouding tot de lichaamslengte lange darmen. Dit is ook een kenmerk dat de aanpassing aan het eten van plantaardig voedsel bepaalt, want vleeseters hebben eigenlijk een kort spijsverteringskanaal. De volgende factor is veel minder duidelijk. Planteneters zweten namelijk, net als mensen, via hun huid. Bij vleeseters is het tegenovergestelde het geval. Deze dieren koelen hun lichaam meestal door te hijgen, likken of op andere manieren. Bovendien wordt de methode van wateropname beschreven. Deze lijkt ook meer op die van planteneters dan op roofdieren. Het geloof speelt een belangrijke rol bij deze waarneming. In het hindoeïstische geloof wordt duidelijk gezegd dat het eten van vlees slecht karma kan creëren. Bovendien is er een overlevering dat iedereen die we in ons leven eten, ons in het volgende zal verslinden. Dit is een van de redenen waarom dit dieet zo ongewoon is.
Sattva - als voedingswijze
Uit dit woord is het Satwic-dieet ontstaan. In de Indiase filosofie betekent het goedheid, zuiverheid en iets positiefs in het algemeen. Voedingsmiddelen uit deze groep zouden een zo groot mogelijk deel van onze voeding moeten uitmaken. In de voetsporen van Ayurveda kan alleen zo'n voeding ons passende lichamelijke kracht, een heldere geest, gezondheid en een lang leven schenken. Bovendien is dit een voedingswijze die de Indiase filosofie volgt dat een gezonde geest alles bepaalt wat er met ons lichaam gebeurt. Het behouden van geestelijke helderheid en psychische gezondheid is de basis voor een goed leven. Producten uit deze groep kenmerken zich door versheid en minimale verwerking. Bovendien zouden sattwische voedingsmiddelen voor ons zo neutraal mogelijk moeten zijn. Zo wordt ons spijsverteringssysteem minimaal gestimuleerd. Ze mogen dus niet te zout, zuur, scherp zijn of te veel vezels bevatten. Deze voedingswijze is zeer kenmerkend voor de bewoners van India die een vreedzaam leven in harmonie met de natuur willen leiden.
Rajas – als het tegenovergestelde van Sattva
Rajas zijn volgens het hindoeïstische geloof noch goed noch slecht. Het is individualisme, egocentrisme, beweging, maar ook dynamiek. Vaak wordt voeding in deze trend als overprikkelend beoordeeld. Het kan ook de geest sterk beïnvloeden en leiden tot egoïsme, woede of ontrouw. Volgens oude overleveringen werd zo'n dieet vooral aanbevolen voor het leger, hoge magnaten en heersers. Het gaf kracht, verhoogde de lichamelijke prestaties en de geestelijke scherpte. Het zou echter ook de geest minder voorspelbaar en moeilijker controleerbaar maken. Zo'n voeding was rijk aan sterk gekruide en gefermenteerde producten, dat wil zeggen onverenigbaar met de geest van Sattva. Het omvat producten zoals alle soorten augurken, zoute, zoete, bittere, pittige en zelfs gefrituurde producten. Er werden ook verschillende dranken gebruikt, waaronder Koffie, Thee en azijn. Men geloofde dat je met zo'n dieet tot 100 jaar oud kon worden.
Tamas betekent onevenwicht
Tamas is in tegenstelling tot de twee hierboven genoemde voedingswijzen iets onacceptabels. Het heeft een negatieve invloed op lichaam en geest. Het brengt geen noemenswaardige voordelen en is voor de zwakken. Als kwaliteit betekent Tamas onevenwicht, chaos en onrust. Men geloofde dat het Tamas-dieet negatieve menselijke eigenschappen benadrukt. Daartoe behoren bijvoorbeeld luiheid, lethargie, gebrek aan motivatie tot handelen en belemmeringen van spirituele ontwikkeling. Volgens tijdschriften zal een persoon op zo'n dieet oninteressant, saai en fantasieloos zijn. Het kan ook waarschijnlijker zijn dat men aan verschillende ziekten lijdt. Er wordt gesproken over diabetes, obesitas, nier- en hart- en vaatziekten. Dit is in feite geen van de realiteit losgekoppelde opvatting. Tot zo'n voeding behoorden alcohol, sterk bewerkte voedingsmiddelen, maar ook roken. Daartoe behoren ook producten zoals vlees, vis, eieren, paddenstoelen en scherpe kruiden. Bovendien hield deze hele groep zich bezig met de wijze waarop het eten werd bereid. We spreken over frituren of onjuist koken van voedsel, wat eindigt met aanbranden. Een interessant feit kan zijn dat zelfs als een Sattva-product over datum raakt, het ook Tamas wordt genoemd.
Voorbeelden van producten die in elk van de drie groepen voorkomen
sattva
-
Peulvruchten (linzen, tuinbonen, bonen, erwten, kikkererwten)
- Ongezuiverde granen (tarwe, gerst, haver, amarant)
- Noten
- Zaden (zonnebloem, pompoen)
- Rijst
- Melk en zuivelproducten (yoghurt, kefir, hüttenkäse)
- Groenten en fruit (bijna allemaal - het is belangrijk dat ze vers zijn)
- Kokosnoot
- Water met toevoegingen
- Ser Panerr
- Johannisbrotgom
- Zachte kruiden
Rajas
- Gerijpte kaas (Cheddar, Mozzarella, Brie, Camembert)
- Boter
- Gefermenteerd fruit en groenten
- Groenten met intense smaak (prei, knoflook, ui, radijs, olijven)
- Citrusvruchten
- Intens gearomatiseerde kruiden en additieven (zout, azijn, chili, curry, gember)
- Suiker
- Koffie en thee
- Chocoladeproducten
- Gefrituurd voedsel
Tamas
- Alcohol
- Vlees
- Vis en zeevruchten
- Paddenstoelen
- Eieren
- Restjes eten
- Over datum voedsel
- Onvoldoende gaar voedsel (aangebrand, te weinig gekookt, gefrituurd, gegrild)
Samenvatting
Het Satwic-dieet is zeker een zeer interessant dieet, vooral wat betreft de ontstaansgeschiedenis. Het is onmogelijk het te begrijpen zonder zich bezig te houden met de realiteit van het ontstaan, maar ook met het doel ervan. Ondanks deze ingewikkelde achtergrond kunnen we de effectiviteit ervan niet ontkennen. In feite is het een zeer gezonde voeding die bijna honderd procent van de behoefte aan macro- en micro-elementen dekt. Laten we echter niet vergeten dat vanwege het vermijden van vlees een aanvulling met vitamine B12 overwogen moet worden.
