Er zijn verschillende regio's in de wereld waar de gemiddelde levensverwachting van de inwoners ver boven de norm ligt. Het percentage honderdjarigen is op deze plaatsen vele malen hoger dan in andere regio's van de wereld. Een van deze plaatsen is Japan, meer specifiek Okinawa – het eiland van de honderdjarigen genoemd. Wetenschappers vragen zich al vele jaren af wat zo'n levensverwachting van hun bewoners zou kunnen beïnvloeden. Dit betekent natuurlijk niet dat zulke mensen niet ook uit andere regio's kunnen komen, maar deze plek is wereldwijd een echte sensatie. Na langdurige bestudering van het geval zijn veel interessante conclusies getrokken.
Japans levensgevoel
Het meest fascinerend op het gebied van levensduur zijn de Japanners – tot 10 procent van de wereldbevolking woont in Japan. Wereldbevolking van honderdjarigen. De levensstijl en filosofie onder de bewoners van dit land is zeer specifiek en verschilt duidelijk van Europa. Deze filosofie wordt Ikigai genoemd. Het woord betekent plezier en de essentie van het leven. In het Japans is iki het werkwoord "leven", terwijl gai letterlijk "reden" betekent. De Ikigai-filosofie wordt beschreven als een motivatiesysteem dat ons ertoe aanzet elke dag op te staan. Ieder van hen heeft een reden. Voor sommigen is het het zien van de zon, de ochtendkoffie of thee. Dit idee domineert het leven van de meeste Japanners, en ze proberen ook in harmonie met de natuur te leven. Ikigai richt zich op het plezier van actief zijn en het voortdurend ontwikkelen van je vaardigheden. Werk, zo begrepen, is geen verplichting meer; het wordt een goed en een waarde op zich. Een waarde die ons hier en nu laat waarderen, we richten ons op het huidige moment en genieten van elke dag. Dit kan onvoorstelbaar lijken en uiterst moeilijk te realiseren zijn. Het is echter de idee van de hele natie geworden. Het voortdurende streven naar ontwikkeling en zelfverbetering is erg belangrijk, vooral om gedurende vele jaren een heldere geest te behouden.
Wat eten de Japanners?
De Japanse keuken wordt niet voor niets beschouwd als de gezondste ter wereld. Het is gebaseerd op verse groenten en fruit. Veel gerechten bevatten rijst, verse rauwe vis en sojasaus. Ze voegen vaak tofu toe aan hun gerechten. Het is een soort kaas die wordt gemaakt van soja-eiwitten. De Japanners eten zeer weinig vlees. Als ze het al eten, is het voornamelijk rundvlees. Bovendien consumeren ze statistisch gezien 20% minder kcal dan de gemiddelde bewoner van het oude continent. In tegenstelling tot wat men zou denken, wordt traditioneel sushi niet zo vaak gegeten.
Japanse voeding - Filosofie
Net als hun levensfilosofie volgen ze ook de voedingsfilosofie. Een van de regels van de traditionele Japanse keuken is om de afzonderlijke elementen van de maaltijd in aparte gerechten te serveren en de porties zelf op het bord te leggen. Een andere gewoonte is het gebruik van eetstokjes in plaats van bestek. Niet voor niets is de kwaliteit van de ingrediënten die op Japanse tafels worden geserveerd van de hoogste kwaliteit. De voeding van de Japanners is grotendeels afhankelijk van de geografische ligging. Het land behoort tot de eilandstaten en is voor 70 procent bedekt met bergen. In de loop der jaren hebben zich daar visserij en verzamelen ontwikkeld. Dit is een situatie die sterk lijkt op die van landen rond de Middellandse Zee. Om deze reden liggen deze diëten dicht bij elkaar. De Japanse keuken kenmerkt zich door minimale menselijke betrokkenheid bij de bereiding van maaltijden. De gerechten worden zo bereid dat de ingrediënten niet aan overmatige thermische behandeling worden blootgesteld. Natuurlijk zijn er uitzonderingen. Japanse ramen-soep, een soort Japanse bouillon met toevoegingen, of verschillende gefrituurde deegwaren. Uiteindelijk worden de meeste voedingsmiddelen rauw of licht bewerkt geconsumeerd. Ook hechten ze veel waarde aan de esthetiek van het servies. Het Japanse dieetmenu is gebaseerd op verse ingrediënten, waarvan ook de seizoensgebondenheid belangrijk is. Het is opmerkelijk dat de porties van de maaltijden relatief klein zijn.
De basis van een typisch Japans gerecht is natuurlijk rijst. Het is de belangrijkste bron van koolhydraten in de dagelijkse voeding. Daar hechten de Japanners veel waarde aan. Voor de bereidingswijze, het serveren, maar ook voor het eten zelf. Suiker is hier het vermelden waard. Wij hebben erg populaire witte suiker en zoetstoffen, in Japan zijn die praktisch niet aanwezig. Ze consumeren grote hoeveelheden verse rauwe groenten, maar ook gefermenteerde. Voorbeelden zijn kimchi en miso. Ze domineren zeevruchten en vis zoals inktvis, garnalen, zalm en tonijn. De gerechten worden op smaak gebracht met kurkuma, rijstazijn, sojasaus, kurkuma en de beroemde groene mierikswortel - wasabi.
De Japanse benadering van lichamelijke activiteit
In het land van de kersenbloesem is het niet ongewoon dat mensen op straat, op trottoirs of in parken aan sport doen. Er is een cultus rond lichamelijke activiteit en de wens om zo veel mogelijk in beweging te blijven. Dit hangt nauw samen met hun lange levensduur. Ook mensen op een voor onze maatstaven gevorderde leeftijd proberen actief te blijven. Ze onderhouden huis- en moestuinen, maken veel wandelingen en blijven deze activiteiten praktisch tot aan hun dood trouw. Dit is de sleutel tot hun succes. Daarnaast zijn meditatie en yoga hier erg populair. Kinderen leren op school van jongs af aan om achter zich op te ruimen en schoon te maken. Het is niet verwonderlijk dat kinderen hun scholen schoonmaken. Groepsactiviteiten zijn erg populair. Rajio Taiso is een al meer dan 100 jaar bekende Japanse vorm van gymnastiek. Perfect afgestemd op drukbezette mensen, wordt het langzaam ook in andere landen populair. De Japanners beweren dat drie tot vijftien minuten dagelijkse gymnastiek op zachte muziek hen helpt hun gezondheid, geestelijk evenwicht en welzijn te behouden.
Respect voor het lichaam bij de Japanners
In Japan is het aandeel mensen met obesitas het laagst ter wereld. Voeding en lichamelijke activiteit spelen daarbij natuurlijk een grote rol. Obesitas is geen kwestie van uiterlijk, maar van gezondheid en alleen in deze categorie moeten we deze ziekte behandelen. De Japanners hanteren het principe – een gezonde geest in een gezond lichaam. Wat kunnen we van de Japanners leren? Zeker een holistische benadering van het eigen lichaam. Het beperken van lichaamsverzorging tot de basisverzorging is onverantwoord tegenover het eigen lichaam en de gevolgen van een ongezonde levensstijl kunnen tragisch zijn. Waarom is het de moeite waard om van Japan te leren? Omdat je je alleen door het beste moet laten inspireren. Ze hebben een zeer hoog sociaal bewustzijn, maar ook de kennis over een gezonde levensstijl is daar wijdverbreid.
Waarom worden Japanners zoveel minder vaak ziek?
Het is al wetenschappelijk bewezen dat de bewoners van het land van de rijzende zon aanzienlijk minder vaak ziek worden. Dit is vooral zichtbaar bij welvaartsziekten. Daartoe behoren diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en obesitas. Ook de frequentie van aandoeningen van het zenuwstelsel is zeer laag. Ondanks hun gevorderde leeftijd lijden ze niet aan Alzheimer, dementie, Parkinson of multiple sclerose. In hun organismen werden bovengemiddeld lage hoeveelheden vrije radicalen aangetroffen. Dit komt door de grote hoeveelheid antioxidanten in hun voeding en hun actieve levensstijl. Vrije radicalen zijn verantwoordelijk voor het verouderen van het lichaam en verhogen de kans op verschillende ziekten.
Interessant is dat het voor onze gezondheid erg belangrijk is om sterke sociale banden te vormen. Okinawa heeft een traditie in het creëren van sterke banden binnen lokale gemeenschappen. Moai is een informele groep mensen die elkaar helpen en een gemeenschappelijk belang delen. Voor veel mensen wordt dienst aan de gemeenschap een van hun Ikigai. Gezelligheid en het onderhouden van langdurige vriendschappen zijn voor mensen in heel Japan uiterst belangrijk. De essentie hiervan kunnen talloze zakelijke bijeenkomsten zijn, maar niet alleen dat. Een veelvoorkomend beeld is het samen vieren van medewerkers en leidinggevenden buiten werktijd.
Samenvatting
Japan is een kleine eilandstaat, en de levensstijl van zijn bewoners zou een voorbeeld moeten zijn voor kleinere en grotere gemeenschappen. Hun houding ten opzichte van het leven is echt fascinerend. Het is de moeite waard om deze aanbevelingen op te volgen om een hoge leeftijd te bereiken... in goede gezondheid en vooral in goede conditie. Men moet echter bedenken dat niet alleen lichamelijke activiteit en een gezond dieet belangrijk zijn, maar ook een levensstijl. Rome is niet in één dag gebouwd. Een dramatische verandering van levensstijl kan moeilijk en vol offers zijn. Daarom is het de moeite waard om Japanse regels stap voor stap in te voeren.
